- Ακουιτανία
- I
(Aquitaine). Περιοχή (41.309 τ. χλμ., 2.908.359 κάτ. το 1999) της νοτιοδυτικής Γαλλίας,που ορίζεται στα Ν από τα Πυρηναία, στα Β από τον Αρμορικανικό Ορεινό Όγκο, στα ΒΑ και Α από τον Κεντρικό Ορεινό Όγκο και στα Δ από τον Ατλαντικό ωκεανό. Το τοπίο, πεδινό στο κεντρικό τμήμα και ορεινό στο ανατολικό και νότιο, το ζωογονεί η παρουσία πολλών υδάτινων ρευμάτων, που συγκλίνουν προς τις κοιλάδες του Γαρούνα και του Δορδόνη, οι οποίοι ενώνονται προς τα κατάντη του Μπορντό και σχηματίζουν τον μακρύ ποταμόκολπο του Ζιρόντ. Η παράκτια λωρίδα είναι αμμώδης και καλύπτεται σε βάθος περίπου 60 χλμ. από εκτεταμένα δάση πεύκων. Η οικονομία της λεκάνης της Α. παρά τη σημαντική έκταση της περιοχής, δεν παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία. Κύριοι κλάδοι της είναι η γεωργία (καπνός, σιτηρά και αμπέλια που παράγουν ονομαστά κρασιά, ιδιαίτερα στις περιοχές του Μπορντό, του Κονιάκ και του Αρμανιάκ), η κτηνοτροφία (πρόβατα και βοοειδή), η εκμετάλλευση των δασών (ιδιαίτερα στις περιοχές των Λαντ) και η αλιεία (Μαρέν, Μπορντό, Λα-Τεστ-ντε-Μπις, Μπαγιόν και Σεν-Ζαν-ντε-Λιζ). Έχει ωστόσο και αναπτυσσόμενη βιομηχανία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει κυρίως η εκμετάλλευση των πετρελαιοπηγών της περιοχής, του μεθανίου, του μολύβδου και του βωξίτη. Εκτός από τις βιομηχανίες επεξεργασίας αυτών των ορυκτών υπάρχουν και μεταλλουργικές, αεροναυτικές και χημικές βιομηχανίες, καθώς και υαλουργεία. Οι κυριότερες πόλεις της Α. είναι το Μπορντό (218.948 κάτ.), το Πο (79.300 κάτ.) στα Κάτω Πυρηναία, ονομαστό κέντρο παραθερισμού, το Περιγκέ (30.000 κάτ.), όπου σώζονται ορισμένα αξιόλογα μνημεία, και το Αζέν (30.500 κάτ.) στον ποταμό Γαρούνα, σε έναν εύφορο και καλά καλλιεργημένο κάμπο.Ιστορία.Η Α. αποτελούσε το νοτιοδυτικό τμήμα της Γαλατίας, που αρχικά περιλάμβανε την περιοχή μεταξύ Γαρούνα, Ατλαντικού, Πυρηναίων και Σεβενών, και οφείλει το όνομά της στους ιβηρικής καταγωγής Ακουιτανούς κατοίκους της. Το 56 π.Χ. την κατέκτησαν οι Ρωμαίοι με τον Ιούλιο Καίσαρα, κατά τη διάρκεια των ιστορικών γαλατικών πολέμων. Η Α. ήταν μία από τις τρεις περιοχές (μαζί με την κελτική και τη βελγική Γαλατία), στις οποίες ο Καίσαρ χώρισε τη Γαλατία, που έγινε ρωμαϊκή επαρχία. Αργότερα ο Αύγουστος επεξέτεινε τα όριά της έως τον Λίγηρα. Διευκολύνθηκε έτσι η ανάμειξη των ιβηρικών πληθυσμών με τις κελτικές φυλές, που είχαν εγκατασταθεί μεταξύ Γαρούνα και Λίγηρα. Τον 5ο αι. κατέλαβαν την περιοχή οι Βησιγότθοι και αργότερα (507) οι Φράγκοι που εγκαταστάθηκαν μόνιμα εκεί. Μετά την παρακμή των Μεροβιγγείων, η Α. έγινε αυτόνομο δουκάτο (7ος αι.)· έναν αιώνα όμως αργότερα περιήλθε πάλι στην κυριαρχία των Φράγκων. Ο Καρλομάγνος ίδρυσε το 778 το βασίλειο τηςΑ., το οποίο κυβέρνησαν για έναν αιώνα Καρολίγγειοι βασιλιάδες. Όμως, το πνεύμα ανεξαρτησίας της περιοχής υπερίσχυσε πάλι και η Α. έγινε αυτόνομο δουκάτο. Το 1155, η τελευταία κληρονόμος Ελεονόρα του Πουατιέ, προσέφερε την Α. ως προίκα στον Ερρίκο Πλανταγενέτη· παρότι οι γαλλικές κατακτήσεις περιόριζαν συνεχώς τα όριά της, η Α. παρέμεινε κτήση της Αγγλίας έως το 1453, οπότε περιήλθε οριστικά στην κυριαρχία της Γαλλίας.
Άποψη της πόλης Μπορντό στην Ακουιτανία.
II(Αστρον.). Αστεροειδής που επισημάνθηκε το 1894. Χρειάζεται 4 έτη, 6 μήνες και 14 ημέρες για να κάνει μία πλήρη περιφορά γύρω από τον Ήλιο. Η τροχιά του έχει εκκεντρότητα e = 0,236 και κλίση i = 18°2’6”. Η απόστασή του από τον Ήλιο κυμαίνεται από 2,09 έως 3,38 αστρονομικές μονάδες.
Dictionary of Greek. 2013.